6 Adımda Harika Bir Kitap İncelemesi/Analizi Nasıl Yapılır?

Merhaba sevgili öğrenciler ve kitap yorumu nasıl yapılır merak edenler. Her yıl genellikle hocalar ve öğretmenler tarafından verilen kitap analizi, kitap incelemesi yapma ödevlerini nasıl hazırlayacağınıza dair her şeyi detaylı bir şekilde bu yazımda paylaşacağım ve bir çok tüyo vereceğim. Bir üniversite son sınıf ve İngiliz Dili ve Edebiyatı bölümü öğrencisi olarak bu konuya artık fazlasıyla hakimim. Gelin yazımıza geçelim ve 6 adımda harika bir kitap incelemesi nasıl yapılır öğrenelim.

1- Konuya Hakim Olmak

 

 Kitabın konusuna hakim olmak aslında kitap incelemesi yaparken istenen başlıca şeydir. Kitapta yazanları iyice kavramadan, anektodları ve içindeki güzel sözleri anlamadan bir inceleme ya da analiz yapabilmek mümkün değildir. Eğer kitabı okuduğunuz halde hala anlamadığınız kısımlar varsa internet size çok yardımcı olacaktır. İncelemesini ya da analizini yapacağınız kitabın yazarıyla ismini tırnak içinde Google' da aratarak bu kitaptan bahsedilmiş internetteki bütün yazılara ulaşabilirsiniz.

Örneğin, Moliere' in Cimri kitabına inceleme yapacaksanız, Google'da "Moliere- Cimri" şeklinde yapacağınız arama sizi o yazılara ulaştıracaktır.

 

2- Karakterleri İyi Anlamak

 

 Bir kitaptaki en önemli unsurlardan biri de kitabın karakterleridir. Karakterler aslında kitapta ne anlatılmak istendiği ile ilgili çok fazla ipucu verir ve siz de inceleme yaparken bunu aramalısınız. Başkarakter, kitaptaki en önemli karakter olmasına rağmen yan karakterler de fazlasıyla önem taşır çünkü baş karakterin düşünce biçimini, duygularını bu kişiler değiştirir.

Örneğin Harry Potter kitabını ele alalım. Harry' nin kişiliği nasıl önce bunu düşünün. Eğlenceli, biraz geçmişinden dolayı çekingen, zor durumlarda hızlı düşünme becerisine sahip fakat derslerde o kadar iyi değil. Sonra Hermonie ve Ron' u düşünün ve Harry' nin hayatına nasıl etki ettiklerine odaklanın. Bu incelemenizin ya da analizinizin şekillenmesine fazlasıyla yardımcı olacak.

3- Kitabın Yazarının Hayatına Göz Atmak

 

 Bir kitabın yazarını tanımak da o kitabı anlamak üzerinde çok etkilidir. Yazarın kaç yılında yaşadığı, yaşadığı ülkenin, dönemin özelliklerinin ne olduğu, o dönemdeki tarihi, siyasi ve bilimsel gelişmeleri bilmek kitap incelemeleri için çok önemlidir.

Yine bir örnekle açıklayayım: diyelim ki Tolstoy'un bir kitabını inceleyeceksiniz. Lev Tolstoy' u araştırmalısınız. 1852 yılında Rusya' da doğmuş olduğu muhtemelen ilk fark edeceğiniz şey olacaktır. Bunun üzerinde 1850- 1900' lü yıllar arasındaki Rusya' daki yaşantının, siyasi rejimin, geçim kaynaklarının kısa bir araştırmasını yapmalısınız. Böylece okuduğunuz kitabın neden yazılmış olduğunu da fark edeceksiniz.

4- Tüm Yazılanları Güzelce Birleştirmek 

Tüm bu aşamaları tamamladığınıza göre artık aldığınız notları kağıda dökme aşamasına geçebilirsiniz. İlk önce yazınızın bir taslağını hazırlayın. Neyden ne kadar bahsetmek isteğinizi, her paragrafınızın genel konusunu düşünün. 

Sonuç kısmına sizin bu kitaptan genel olarak ne anladığınızı, sizde yarattığı hisleri ya da beğendiğiniz ve beğenmediğiniz kısımları yani kısaca sizin kişisel görüşlerinizi yazın. Taslağı hazırladıktan sonra bir süre ara verin çünkü zihniniz yorulmuştur ve tekrar okursanız hatalarınızı bulamama ihtimaliniz oldukça yüksektir.

5- Düzeltmeleri Yapmak 

 

 Aranız bittikten sonra baştan okuyup yazdıklarınızı düzeltmeye başlayın. Eğer ödev ya da proje hazırlıyorsanız yazdıklarınızın akademik dile uygun, günlük dilden uzak olduğundan emin olun. Evdeki birine de okutmanız hataları daha kolay bulmanıza yardımcı olacaktır. Fakat en iyi yöntem sesli okumaktır. Yazdıklarınızı baştan aşağı seslice okuyun, o zaman kulağa hoş gelmeyen kısımları çok daha kolay fark edeceksiniz.

6- Çarpıcı Bir Başlık Bulmak

 

Yazmayı bitirdiğinize göre sıra geldi güzel bir başlık bulmaya. Başlık bulurken bana en çok yardım eden şey yazımın anahtar kelimelerini çıkarmak ve bunlar üzerinden beyin fırtınası yapmak.

Örneğin, Harry Potter kitabını tanımlayan 5 anahtar kelime bulalım: büyü, dostluk, macera, fantastik, gizem. Bu anahtar kelimeleri seslice bir süre tekrar edelim ve o sırada aklımıza bir çok başlık gelecektir. Benim aklıma gelen mesela; "Büyülü Dostlukların Dünyası: Harry Potter Kitap İncelemesi". Siz de bu yöntemi kullanarak bunun gibi güzel başlıklar bulabilirsiniz. 

Elinize sağlık sevgili okurlar, kitap incelemeniz ya da analiziniz sona erdi. Hocanızın/Öğretmeninizin önerdiği formatlarda ödevinizi çıkartmayı unutmayın. Üniversitede genellikle Times New Roman, 12 punto fontunda istiyorlar ödevleri. Bu blogun Kitap İncelemeleri kategorisinde bir çok kitap incelemesi örnekleri bulabilirsiniz, size yardımcı olacaklarını düşünüyorum.

Siz hangi kitabın incelemesini ya da analizini yapacaksınız? Yorumlara yazabilirsiniz, eğer okuduysam size fikir de verebilirim.

 Daha fazla öğrencilere yönelik içerikleri görmek için 

Öğrencilere Tavsiyeler kısmına tıklayabilir ya da yoruldum, güzel bir film önerisi arıyorum diyorsanız Film İncelemeleri kısmına bakabilirsiniz.

Yeni yazılarımdan kolayca haberdar olmak için @akindawriter'ı Instagram 

ve Twitter'dan takip edebilirsiniz. Takip et butonları mobildeyseniz yorum 

gönder kısmının altında, bilgisayardaysanız sağdadır.

Bu yazının İngilizcesini okumak isterseniz buradan bakabilirsiniz.